Nidaros

21 augustus 2019 - Trondheim, Noorwegen

Woensdag 21 augustus 2019

Na de bui tijdens de overtocht op open water, is het dinsdag niet meer goed gekomen met het weer. Het heeft ‘s avonds en ‘s nachts hard geregend, maar tegen de tijd dat wij met het ontbijt klaar waren scheen de zon. Volgens onze gastheer was de weersverwachting gunstig voor onze laatste wandeldag. Alweer kregen we een landweg voorgeschoteld die kilometers lang vrij steil omhoog ging. Ria Warmerdam had ons in het routeboek geadviseerd af en toe nog eens goed achterom te kijken. Daarmee had ze niets te veel gezegd! We keken niet alleen terug op het fjord en op het laatste stuk van onze wandeling van gisteren, maar verder weg ook over de bergen die we de tijdens onze tocht bedwongen hebben. Letterlijk een mooie terugblik.

Al terugblikkend wil ik nog iets zeggen over het wandelboekje over het Olavspad van Ria Warmerdam. Een dun handzaam boekje dat ik al die weken tijdens het lopen in de hand heb gehad. Hoewel de bewegwijzering al die tijd prima was, op een enkele uitzondering na, bijvoorbeeld in Lillehammer, was ons boekje steeds een belangrijke bron van informatie. Niet alleen over de route (inclusief mogelijke alternatieven), met goede kaartjes, maar ook over de natuur, de cultuur en de geschiedenis van de gebieden waar we doorheen liepen. De tweede druk die we bij ons hebben is bijgewerkt tot september 2016, en is drie jaar later nog behoorlijk actueel, alleen de aangegeven prijzen liggen nu zo’n 10% a 20% hoger. Een enkel overnachtingsadres bestaat niet meer, maar er zijn ook nieuwe bijgekomen. Mocht ik een punt van kritische feedback willen noemen, dan is het dat voor de inschatting van de zwaarte van een etappe over een bergachtig parcours een aanduiding van het aantal kilometers niet volstaat. Een aanduiding van de geschatte wandeltijd geeft dan meer informatie; soms blijkt dat een snelheid van 3 km per uur nog aan de optimistische kant is! Al met al, voor het Olavspad hoef je niet uit te wijken naar routeboekjes in andere talen (bijvoorbeeld Duits).

Nu we toch aan het beschouwen zijn, Noorwegen is een fantastisch vakantieland! Aardige gastvrije mensen, hoewel aanvankelijk soms stug, en qua landschap waan je je in een paradijs! Het meest heeft ons, in vergelijking met andere gebieden waar we lange afstand wandelingen hebben gemaakt, getroffen de rust en de stilte. Behoudens dan de snelweg E6 en de spoorlijn van Oslo naar Trondheim en verder, die af en toe bij ons in de buurt waren. Voor mensen die korter willen lopen dan wij gedaan hebben, kan de aanwezigheid van deze vervoersmogelijkheden trouwens een overweging zijn om een klein aantal dagen te gaan wandelen op het traject van het Olavspad, dus als onderdeel van een ‘gewone’ vakantie. Op bepaalde kortlopende trajecten is er de mogelijkheid de bagage voor de nacht te laten vervoeren van de ene naar de andere overnachtingsplaats, zodat je alleen maar je eigen voedsel en regenkleding hoeft te dragen. Het boekje van Ria Warmerdam geeft ook hierover meer informatie.

Hadden wij op onze laatste wandeldag het idee al gauw in een stedelijke omgeving te komen,  dat viel gelukkig mee. Ook nu weer werd er veel geklommen en gedaald over zwikpotige en soms drassige bospaden. Op de top van een heuvel, in een bos, passeerden we weer zo’n karakteristieke milestone, met in steen gehouwen daarop aangegeven dat het nog 14 km was naar Nidaros. Nog een keer lunchen in de zon op een ‘pilegrimsbenken’, en dan mag het voor mij klaar zijn. We blijven maar in het bos lopen in inmiddels een lange afdaling, en geleidelijk bereiken we een buitenwijk van Trondheim. Eerst passeren we nog een openluchtmuseum, voor ons niets bijzonders, we hebben al meer dan 600 km openluchtmuseum achter de rug! Nog een keer rechtsaf, en dan, tussen de huizen door vangen we een glimp op van het oude centrum. Ik zie een informatiebord waarop staat dat hier de ‘jolly hill’ is, de blije berg waar vroeger, bij de eerste aanblik van de kathedraal beneden zich, de pelgrims op de knieen vielen om God te danken dat ze het bijna gehaald hadden. Achter het bord is een gat geknipt in een verder dichte heg, waardoor ik inderdaad precies alleen de kathedraal kan zien liggen. Ik besluit door te lopen voor een beter overzicht en mijn knieen vooralsnog schoon te houden. En dan gaat het alsnog fout met Johanna en mij. Zonder er erg in te hebben, loop ik een platform voorbij met een mooi uitzicht op de stad, maar zie ik ook niet dat Johanna daar zit, met de rug naar de straat, genietend van het panorama. Ik ben al een stuk verder gedaald als we dankzij de telefoon er achter komen, dat we elkaar op de laatste kilometers zijn misgelopen. Samen vervolgen we door de stad en langs de oever van de rivier de bochtige route naar de Nidarosdomen, de kathedraal van Trondheim, gewijd aan Sint Olav. De allerlaatste mijlpaal, met 0 km erop, geeft aan dat we het eindpunt hebben bereikt.

Het is ongeveer vier uur, en in het zonnetje is het druk op het voorplein van de Nidarosdomen. Het valt ons meteen op, hoeveel heiligenbeelden, natuurlijk ook een van Sint Olav, verwerkt zijn in de voorgevel, met twee torens en een middenstuk. Uit de informatieborden op het plein wordt ons duidelijk, dat de definitieve vorm van de voorkant van de kathedraal pas in de tweede helft van de vorige eeuw is voltooid. Hoog boven ons, op de linker toren staat majestueus de aartsengel Michael, alsof die juist als boodschapper uit de hemel is neergedaald. Dit beeld dateert van 1969. Uit politieke verbondenheid met de protesten tegen de Vietnamoorlog in die tijd, zo lezen we op de borden, heeft de beeldhouwer de protestzanger Bob Dylan model laten staan voor het gelaat van de aartsengel.

Het lijkt wel of de kathedraal speciaal voor ons staat te stralen in de zon! Er staat controle bij de ingang, je moet eigenlijk een toegangskaartje hebben, maar met onze rugzakken op zijn we herkenbaar als pelgrims en mogen we zo doorlopen naar binnen. Bij de Sint Pieter van Rome was dat vorig jaar wel anders, daar mocht Johanna niet naar binnen omdat bij de veiligheidscontrole bleek dat ze een Zwitsers mes in de rugzak had! Eenmaal binnen, valt ons meteen op hoe donker het is in de kathedraal. Er zijn maar weinig lichtopeningen, en die er zijn, zijn glas-in-lood ramen, zoals het felkleurige rozet in de voorgevel. We lopen niet lang rond, want morgenochtend om tien uur krijgen we een Engelstalige rondleiding.

De pelgrimsherberg ligt achter de kathedraal. Daar hebben we twee nachten besproken, voor de laatste maal op een slaapzaal vol pelgrims. We ontmoeten er Duitse pelgrims, een Nederlandse, een Italiaan en twee Zweedse vrouwen. Sommigen van hen hebben de pelgrimsroute vanuit Zweden gelopen. Ook komen we er Eva en Markus tegen, de twee Duitse pelgrims die we op verschillende momenten onderweg hadden ontmoet, en die een of twee dagen voor ons in Nidaros waren aangekomen. We installeren ons in de slaapzaal, en spreken af met het ontvangstcomite voor pelgrims, dat hier overdag altijd zit, dat we morgen ons pelgrimspaspoort komen laten afstempelen en de Olavsbrief in ontvangst komen nemen, het diploma als bewijs voor onze prestatie. Het loopt namelijk al tegen zessen.

Om zes uur staan we bij de Kapittelkapel die tegen de kathedraal is aangebouwd. Daar wordt de dagelijkse dienst voor gearriveerde pelgrims gehouden. De dominee staat al op ons te wachten in zijn mooie toga. We blijken de enigen te zijn. De dominee maakt er een echte dienst van, in het Engels, met gebeden en bijbellezing. We zingen in deze kapel gedrieen enkele (makkelijke) Engelstalige liederen, zoals ‘Abide with me’, het klinkt nog ook in deze stenen gebedsruimte! We praten nog even na met deze man. Ik heb niet alles verstaan en onthouden, maar voor ons was het ritueel belangrijk om op deze manier onze bijzondere pelgrimstocht van Oslo naar Trondheim af te sluiten, met een dankbaar gevoel.

Tja, en dan zit het er op! Het bijzondere van een pelgrimstocht is, dat je als je je doel hebt bereikt geen doel meer hebt! De weg was immers het doel. We gaan naar een restaurant waar je lekker kan eten en drinken. Tegen de grappige ober zeggen we dat we de tijd nemen om te bestellen, want we zijn hiervoor helemaal uit Oslo komen lopen. “Why did you do that?”, is zijn nuchtere vraag. We leggen uit dat dat een pelgrimstocht was, het Olavspad. “Yes I know, but why?” Goeie vraag. Johanna: “Dat zou mijn vader nou ook gevraagd hebben na zo’n tocht!” Hij zou gezegd hebben: “Tis daddet vrijwulleg doet, want als et verplicht waar, wier d’r in de krant over eskreve!” Zo staan we weer met de benen op de grond!

We blijven nog een weekje vakantie vieren in Noorwegen. Het komend weekend gaan we naar Verdal, ongeveer 100 km noordelijk van Trondheim. Daar gaan we rond Stiklestad, bekend uit de geschiedenis van Sint Olav, meedoen aan een tweedaags wandelevenement, de Sagamarsjen. Dat is een wandeling in het kader van de IML, de International Marching League die over de hele wereld in 28 landen wandelevenementen organiseert, zoals bij ons in Nijmegen de Vierdaagse. Na het weekend gaan we dan toeristisch nog een paar dagen in Trondheim doorbrengen. Hopelijk brengt dan donderdag 29 augustus de KLM ons van Trondheim naar Amsterdam.

Tot slot willen Johanna en ik jullie, onze lezers van de blog, bedanken voor jullie warme belangstelling en leuke reacties. Graag tot ziens na onze thuiskomst!

Nidaros, 21 augustus 2019.

Foto’s

15 Reacties

  1. Elisabeth:
    23 augustus 2019
    Fantastisch hoor. Gefeliciteerd. Voor mij staat Noorwegen volgend jaar weer op het programma. Groetjes Elisabeth
  2. J.a krijger:
    23 augustus 2019
    gefeliciteerd, ik heb genoten van de verhalen, dank je wel. jullie nog prettige dagen in Noorwegen. grt jos
  3. Elly de Haan - Verduyn:
    23 augustus 2019
    Mooi om jullie ervaringen te lezen en ook te weten waar je op dat moment bent, omdat we Noorwegen kennen. Jullie ervaren de E6 als druk, maar het is niets vergeleken bij onze snelwegen en je mag op de meeste stukken niet harder rijden dan 70, soms maar 40. Wij ervaren dat rijden als rustig. Maar dat verkeerslawaai storend is in een mooie natuurlijke omgeving ben ik met je eens. Geniet nog een week van het mooie Noorwegen.
  4. Elly Munsters:
    23 augustus 2019
    Arie en Johanna,

    Gefeliciteerd met het behalen van de eindstreep.
    Geweldig om met jullie mee te genieten van de prachtige natuur en al die leuke ontmoetingen.
    De mooie verhalen en foto's , top!! Bedankt.
    Heerlijk dat jullie dit samen nog allemaal kunnen meemaken.
    Zie uit naar jullie volgende avonturen.
    Nog een fijne tijd in Noorwegen, maar dat gaat zeker lukken.

    Groetjes en misschien ooit tot ziens.

    P.S.
    Vorig jaar eindigden jullie op 31 augustus mijn 70e verjaardag.
    Nu 21 augustus: Friedy 74e verjaardag
    Toevallig, maar wel leuk.
  5. Betsy Gelderman:
    23 augustus 2019
    Gefeliciteerd met het bereiken van Trondheim. Ik heb genoten van jullie verhalen en wens jullie nog een heel fijne vakantieweek in Noorwegen.
  6. Joline de Vries-Springer:
    23 augustus 2019
    Tusen takk, Arie, voor je verslag van jullie pelgrimstocht door Noorwegen!
    Voor mij als scandinavist (van opleiding) kwamen heel wat bekende elementen en plekken langs.
    Vorig jaar nog een mooie tocht door Noorwegen gemaakt (maar dan per auto).
    Van Dolly de gegevens van je blog gekregen; ik heb ervan genoten!
    Geniet nog van jullie verdere verblijf in Noorwegen!

    Hartelijke groet,
    Joline de Vries-Springer
    Oosterhout
  7. Sophie Bloemert:
    23 augustus 2019
    Jammer dat het voorbij is, jullie pelgrimage, maar ook de boeiende en beeldende verhalen. Mooi om Noorwegen via jullie ogen en voeten te leren kennen. Geniet nog van de "echte" vakantiedagen en tot ziens in Zuid Nederland. Hartelijke groeten.
  8. Jan van Mierlo:
    24 augustus 2019
    Beste Arie en Johanna, wat heb ik genoten van jullie tocht en in het bijzonder van de schrijfstijl. Ook vorig jaar was dat voor mij subliem met jullie Romereis. Ik hoop niet dat dit jullie laatste reisvehaal is, want ik lust er wel pap van.
    Het helpt mij ook bij mijn voorbereiding op mijn tochten. 2020 Denemarken, 2021 Noorwegen..
    In 2014 liep samen met mijn vrouw naar
    Rome.
    Dit Jaar camino Francés start 11 september.


    Ik kijk uit naar jullie nieuwe reisverhalen!
  9. Arie Haasnoot:
    28 augustus 2019
    Veel succes op de Camino naar Santiago over een paar weken!
  10. Hans namens Pa Jacobs:
    25 augustus 2019
    Ge mot tóch ow tied op oarde doorbrenge
  11. Tim Haasnoot:
    25 augustus 2019
    Hoi Opa en Johanna,
    Gefeliciteerd met het bepalen van de eindstreep! Ik hoor graag jullie reisverhalen!
    Groetjes van ons!
  12. Bert Kandel:
    25 augustus 2019
    Weer een memorabele pelgrimstocht. De weg was het doel maar aankomen blijft toch ook belangrijk, ook al luidt een gezegde “Het is beter te reizen dan aan te komen”.
    Bedankt voor het meelezend meereizen!
  13. Wim Jacobs:
    26 augustus 2019
    Johanna en Arie complimenten.
    Wij fietsen 19 juni 2020 de Stryrkeprøven .
    Met 4 man van TC Gennep.
    Tochtje van Trondheim ( Nidaros ) naar Oslo. Hopen dat het dan beter weer is. 540 km in één keer.
  14. Arie Haasnoot:
    26 augustus 2019
    Wow wat een waagstuk! Gaan jullie 540 km (voor de wandelaars was het 640 km) op een dag fietsen? Inclusief of exclusief blogverslag?
  15. Wim Jacobs:
    26 augustus 2019
    Geen blog , daar hebben we geen tijd voor . Gewoon stug doorfietsen